ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಧ್ವಜ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ (Flag Satyagraha in Karnataka)
ಧ್ವಜ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹದ ಹಿನ್ನೆಲೆ (Background of Flag Satyagraha)
- ಧ್ವಜ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವು ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತದ ವಿರುದ್ಧ ಶಾಂತ ನಾಗರಿಕ ಅನಾದರ ಚಲನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಯಿತು.
- ಧ್ವಜ ಹಾರಿಸುವ ಹಕ್ಕಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತದ ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಲು ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.
- ಈ ಚಲನೆಯನ್ನು ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ತಂತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿ ಧ್ವಜ ಹಾರಿಸಲು ಪ್ರಚೋದಿಸಲಾಯಿತು.
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಧ್ವಜ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ: ಪ್ರಮುಖ ಘಟನೆಗಳು (Flag Satyagraha in Karnataka: Key Events)
ಶಿವಪುರ ಧ್ವಜ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ (Shivapura Flag Satyagraha, 1938)
- ಏಪ್ರಿಲ್ 1938:
- ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಮೈಸೂರು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸಭೆಯನ್ನು ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶಿವಪುರದಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
- ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಧ್ವಜ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹದ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಹಂತ.
ವಿಧುರಸ್ವಥ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡ (Vidurashwatha Massacre, 25 April 1938)
- ಕೋಲಾರ ಜಿಲ್ಲೆ ವಿಧುರಸ್ವಥದಲ್ಲಿ ಧ್ವಜ ಹಾರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದ ವೇಳೆ:
- ಪೋಲೀಸರ ಗುಂಡಿನ ದಾಳಿ: 10 ಮಂದಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು, 100 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಗಾಯಗೊಂಡರು.
- ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು "ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಾಲಿಯನ್‌ವಾಲಾ ಬಾಗ್" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅರಣ್ಯ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ (Forest Satyagraha and Repercussions)
- 1939:
- ಮೈಸೂರು ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಹೊಣೆಗಾರ ಆಡಳಿತಕ್ಕಾಗಿ ಅರಣ್ಯ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.
- 1200 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರನ್ನು ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು.
- ಕೆ.ಜಿ.ಎಫ್. (Kolar Gold Fields):
- 1939ರಲ್ಲಿ ಹೊಣೆಗಾರ ಆಡಳಿತಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆ.
- ಖನಿಗಳ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕರ್ಫ್ಯೂ ಜಾರಿಮಾಡಲಾಯಿತು.
ಪ್ರಮುಖ ನಾಯಕರು (Prominent Leaders)
ಮೈಸೂರು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಾಯಕರು:
- ಟಿ. ಸಿದ್ಧಲಿಂಗಯ್ಯ, ಎಚ್.ಸಿ. ದಾಸಪ್ಪ, ಎಸ್. ಸಿದ್ಧಯ್ಯ, ಕೆ.ಸಿ. ರೆಡ್ಡಿ, ಎಚ್.ಕೆ. ವೀರಣ್ಣಗೌಡ, ಕೆ.ಟಿ. ಭಾಷ್ಯಂ, ಟಿ. ಸುಬ್ರಮಣ್ಯಂ, ಕೆ. ಹನುಮಂತಯ್ಯ, ಎಸ್. ನಿಜಲಿಂಗಪ್ಪ, ಎಂ.ಎನ್. ಜೋಯಿಸ್, ಯಶೋಧರಾ ದಾಸಪ್ಪ.
ಹೈದರಾಬಾದ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ (1938):
- ಹೊಣೆಗಾರ ಆಡಳಿತಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಬಲ ಬೇಡಿಕೆ.
ಧ್ವಜ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹದ ಮಹತ್ವ (Significance of Flag Satyagraha)
- ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಗೃತಿ:
- ಧ್ವಜ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹದ ಮೂಲಕ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಚಿಂತನೆಗೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯರ ಹಕ್ಕುಗಳ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲಾಯಿತು.
- ಬ್ರಿಟಿಷರ ನಿಯಮಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಆಕ್ರೋಶ:
- ಧ್ವಜ ಹಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಲಾಯಿತು.
- ಹರಿಜನರ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ:
- ಈ ಚಲನೆವು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆಯ ಆಶಯಕ್ಕೆ ಬುನಾದಿ ಹಾಕಿತು.
ನಿರ್ಣಯ (Conclusion)
ಧ್ವಜ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಲನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಘಟನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಶಿವಪುರ ಧ್ವಜ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಮತ್ತು ವಿಧುರಸ್ವಥ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡ ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಪ್ರಮುಖ ಪಲ್ಲವಿಗಳಾಗಿದ್ದವು.
ಈ ಚಲನೆಯಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನತೆಯ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯಿಂದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ ಲಭಿಸಿತು.