 |
| ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ: ವರದಾನ ಅಥವಾ ಶಾಪ? (India's Population Growth: Boon or Bane?) |
ಪರಿಚಯ:
"ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ದೇಶದ ಶಕ್ತಿ ಆಗುವುದೊ, ಶಾಪವಾಗುವುದೊ, ಅದು ನಮ್ಮ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಮತ್ತು ನಾಟಕೀಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ" ಎಂಬ ಮಾತು ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಚಿಂತನೆಯನ್ನೇ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವದ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿರುವ ಭಾರತವು, ತನ್ನ ಸುಧಾರಿತ ಯುವಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ ಅಸಾಧಾರಣವಾದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ, ಆಕಸ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಅಸಮರ್ಥ ಯೋಜನೆಗಳು ಈ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಶಾಪವಾಗಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಇದೆ. ಈ ಚರ್ಚೆಯು ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಪ್ರಗತಿ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಉಲ್ಟಾಯಿಸುತ್ತದೆ.
ಇತಿಹಾಸದ ಹಿನ್ನಲೆ:
ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಚರಿತ್ರೆಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ 20ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯದಿಂದಲೂ ತೀವ್ರವಾಗಿ ವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಂತರದ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ, ಆಹಾರ, ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳ ಸುಧಾರಣೆಯಿಂದ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ದರವು ವೇಗವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು. 1980ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ದೇಶವು 'ಜನನ ನಿಯಂತ್ರಣ' ಮತ್ತು 'ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆ' ಎಂಬ ಪ್ರಮುಖ ಆಂದೋಲನಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು, ಆದರೆ ಇದು ದೇಶದ ವ್ಯಾಪಕತೆ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅರಿವು, ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಾನತೆಯ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಆಗಲಿಲ್ಲ.
ಮುಖ್ಯ ವಾದಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ:
ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಯುವ ಶ್ರಮ ಶಕ್ತಿ: ಭಾರತದ 65% ಜನಸಂಖ್ಯೆ 35 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರು, ಮತ್ತು ಇದು ದೇಶಕ್ಕೆ ಶ್ರಮಶಕ್ತಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಬಲವರ್ಧಿತ ಯುವಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಸೇವಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಯುವಜನರು ತಮ್ಮ ಶ್ರೇಯಸ್ಸನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಸ್ಕಿಲ್ ಡೆವಲಪ್ಮೆಂಟ್ ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮಿತೆಯತ್ತ ಗಮನ ಹರಿಸುವ ಮೂಲಕ ದೇಶವು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಬಹುದು.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬಲಹೀನತೆ: ತೀವ್ರವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಜನಸಂಖ್ಯೆ, ಹಾಸ್ಟೆಲ್, ಹಾಸಿಗೆಗಳ ಕೊರತೆ, ಹಾಗೂ ಶೌಚಾಲಯ ಮುಂತಾದ ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ಯಗಳ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಬಡತನ ದರ ಮತ್ತು ನಿರುದ್ಯೋಗದ ಪ್ರಮಾಣವು ಏರುತ್ತಿರುವುದು ಈ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಶಾಪವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಸನಿರ್ದಿಷ್ಟ ನೀತಿಗಳು ಇಲ್ಲದೆ, ಹೆಚ್ಚಿದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ಕೊರತೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಮಾನವೀಯ ಮಾನವೀಯತೆಯನ್ನು ಕುಂದಿಸುತ್ತವೆ.
ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಬಾದೆ: ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಏರಿಕೆಯಿಂದ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಸಂಪತ್ತಿನ ಮೇಲೆ ಪ್ರಬಲ ಒತ್ತಡ ಉಂಟಾಗಿದೆ. ನೀರು, ಅರಣ್ಯ, ಮತ್ತು ಜೀವವೈವಿಧ್ಯತೆ ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಶುದ್ಧಗಾಳಿ, ನೀರು ಮತ್ತು ಆಹಾರದ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳು ಪ್ರಬಲವಾಗಿ ಎದುರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ನೀತಿಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನವು ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನಿಯಂತ್ರಣವು ಪರಿಸರ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಅವಶ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಬದಲಾವಣೆ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯಾ ವ್ಯತ್ಯಾಸ: ನಗರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಕುಟುಂಬ ಮೂಲ್ಯಗಳನ್ನು, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಿವೆ. ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಬಡತನ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಅಡ್ಡಿಮಾಡಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಒಟ್ಟಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ಅಡಚಣೆಯುಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
ಪ್ರತಿವಾದಗಳು ಮತ್ತು ಸವಾಲುಗಳು:
ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಹೆಚ್ಚಳವು ದೇಶಕ್ಕೆ ಪ್ರಗತಿ ಸಾದ್ಯತೆ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯವೂ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಆದರೆ, ಸಮರ್ಪಕ ಬೋಧನೆ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಹಾಗೂ ಶ್ರೇಯೋಭಿವೃದ್ಧಿಯ ನೀತಿಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತರುವಲ್ಲಿ ಸವಾಲುಗಳಿವೆ. ಅತ್ಯಧಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಹೊರೆಯು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಅತಿಯಾದ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಉಪಸಂಹಾರ:
ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ದೇಶಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಶಾಪವಾಗಬಲ್ಲದು ಎಂಬುದು ನಮ್ಮ ನಿರ್ಧಾರಗಳ ಅವಲಂಬನೆ. ಸೂಕ್ತ ಶಿಕ್ಷಣ, ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳು, ಮತ್ತು ಸಕಾಲಿಕ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿ, ಈ ಪ್ರಬಲ ಶ್ರಮ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಭಾರತ ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ಬಲವರ್ಧನೆಗೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆದರೆ, ಸಮರ್ಥ ನಿರ್ವಹಣೆ ಇಲ್ಲದೆ, ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಹೆಚ್ಚಳವು ನಾವೇ ತಡೆಯಲಾರದ ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸವಾಲುಗಳತ್ತ ದಾರಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.