ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತ (President's Rule in Karnataka)

in /

ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತ (President's Rule in Karnataka)

ಪರಿಚಯ (Introduction)

  • ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತ:
    • ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಧಾರಾ 356 ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಯಾವುದೇ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರವು ಅಸ್ಥಿರವಾಗಿದ್ದಾಗ ಅಥವಾ ವೈಫಲ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದಾಗ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಶಿಫಾರಸಿನ ಮೇಲೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಬಹುದು.
  • ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ಅಡಚಣೆಯನ್ನೇನೋ 10 ಬಾರಿ ಎದುರಿಸಿದ್ದು, ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತ ಜಾರಿಯಾಗಿದೆ.
  • ಅಸಂಯೋಜನೆ, ರಾಜಕೀಯ ಹೋರಾಟಗಳು ಮತ್ತು ದ್ರೋಹೀಯ ಆಕ್ರಮಣಗಳು ಈ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳಾಗಿದ್ದವು.

ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತದ ಹಂತಗಳು (Instances of President's Rule in Karnataka)

ವರ್ಷಅವಧಿಕಾರಣ
19566 ತಿಂಗಳುಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸ್ಥಿರತೆಯ ಕೊರತೆ; ಕರ್ನಾಟಕ ಏಕೀಕರಣದ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಹಂತದ ಅಸಂಯೋಜನೆ.
1971-19723 ತಿಂಗಳುರಾಜಕೀಯ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಬಂಗಾರಪ್ಪ ಸರ್ಕಾರದ ಪತನ.
1977-19786 ತಿಂಗಳುಜನತಾ ಸರ್ಕಾರದ ಪತನ: ವಿದ್ವೇಷ ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ಸಂಘರ್ಷ.
19794 ತಿಂಗಳುಹೊಸ ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸಲು ವಿಫಲ ಪ್ರಯತ್ನ.
19803 ತಿಂಗಳುಸಚಿವ ಸಂಪುಟದ ಅಸ್ಥಿರತೆ: ಅಂತರಕಲಹ ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರಕಾಂಕ್ಷೆ.
19835 ತಿಂಗಳುದಲಿತ ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗದ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕತ್ವದ ವಿರೋಧ.
1989-19907 ತಿಂಗಳುಸರ್ಕಾರದ ಆಂತರಿಕ ಕಲಹದಿಂದಾಗಿ ರಾಜಕೀಯ ಪತನ.
20071 ತಿಂಗಳುಜೆಡಿಎಸ್ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿ ನಡುವಿನ ಮೆತ್ರಿ ಗೂಡಾಣಿಕೆ ವಿಫಲವಾದದ್ದು.
20113 ತಿಂಗಳುಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಆರೋಪಗಳ ಬೆನ್ನಿಗೆ ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ಸರ್ಕಾರ ಪತನ.
201920 ದಿನಗಳುಕಾಂಗ್ರೆಸ್-ಜೆಡಿಎಸ್ ಮೆತ್ರಿ ಸರ್ಕಾರದ ತೊಡಕು ಮತ್ತು ನಾಯಕತ್ವದ ಸಮಸ್ಯೆ.

ಪ್ರತಿ ಅವಧಿಯ ವಿವರಗಳು (Detailed Reasons for Each Instance)

1956: ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಅಸ್ಥಿರತೆ
  • ಕರ್ನಾಟಕ ಏಕೀಕರಣದ ಪ್ರಾರಂಭ:
    • ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಏಕೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ, ಹೊಸ ಆಡಳಿತವು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಲಿಲ್ಲ.
    • ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಮೂಲಕ ಆಡಳಿತ ಹಸ್ತಾಂತರ.
1971-1972: ಬಂಗಾರಪ್ಪ ಸರ್ಕಾರದ ಪತನ
  • ರಾಜಕೀಯ ಒತ್ತಡ:
    • ದಾಳಾಕಾರಕ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ಸಂಘರ್ಷದಿಂದ ಬಂಗಾರಪ್ಪ ಸರ್ಕಾರ ತನ್ನ ಬಹುಮತವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತು.
1977-1978: ಜನತಾ ಸರ್ಕಾರದ ಪತನ
  • ಆಂತರಿಕ ಸಂಘರ್ಷ:
    • ಜನತಾ ಸರ್ಕಾರದ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಂಘಟನೆಗಾಗಿ ಅಗತ್ಯ ಒಂದೂರ್ ಆಗಿಲ್ಲ.
    • ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸ್ಥಾನಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಬಲ ವೈದ್ವೇಷ.
1980: ಸಚಿವೆ ಸಂಪುಟದ ಅಸ್ಥಿರತೆ
  • ಅಂತರಕಲಹ:
    • ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಆಪಾದನೆಗಳು, ರಾಜೀನಾಮೆಗಳು, ಮತ್ತು ದೋಸೆತ.
1989-1990: ಆಂತರಿಕ ಸಂಘರ್ಷ
  • ರಾಜಕೀಯ ಪತನ:
    • ಆಂತರಿಕ ಕಲಹ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ದೌರ್ಬಲ್ಯದಿಂದ ಸರ್ಕಾರ ಪತನ.
2007: ಜೆಡಿಎಸ್-ಬಿಜೆಪಿ ಮೆತ್ರಿ ವಿಫಲ
  • ಸಮಜೋಡಣೆ ವಿಫಲ:
    • ಜೆಡಿಎಸ್ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿ ನಡುವೆ ಅಧಿಕಾರ ಹಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಸಮಮತಿಗಳಿಂದಾಗಿ ಸರ್ಕಾರವು ನಿರ್ವಹಿಸಲಿಲ್ಲ.
2011: ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಆರೋಪಗಳು
  • ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ಸರ್ಕಾರದ ಪತನ:
    • ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ಜೆಡಿಎಸ್ ವಿರುದ್ಧದ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಆರೋಪಗಳು, ವಿಶ್ವಾಸಮತ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಪತನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.
2019: ಮೆತ್ರಿ ಸರ್ಕಾರದ ಮುಸುಕಾಟ
  • ಕಾಂಗ್ರೆಸ್-ಜೆಡಿಎಸ್ ಮೆತ್ರಿ ವಿಫಲ:
    • ಸರ್ಕಾರದ ನಿರ್ಣಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಮ್ಮತಿಗೆ ತಲುಪಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರದ ದೋಸೆತವು ತೀವ್ರವಾಯಿತು.

ಮಹತ್ವ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಗಳು (Impact of President's Rule)

  1. ಅಡಚಣೆಯ ನಿವಾರಣೆ:
    • ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಆಡಳಿತವು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ತರಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು.
  2. ರಾಜಕೀಯ ಪಾಠ:
    • ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ತಮ್ಮ ಒಳಜಗಳಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಈ ಅವಧಿ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಯಿತು.
  3. ರಾಜ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮೇಲೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಪರಿಣಾಮ:
    • ಆಡಳಿತ ವಿಳಂಬದಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿತು.

ನಿರ್ಣಯ (Conclusion)

ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತದ ಅನೇಕ ಹಂತಗಳು, ರಾಜಕೀಯ ಅಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ವೈಫಲ್ಯಗಳು ರಾಜ್ಯದ ಆಂತರಿಕ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ತೋರುತ್ತವೆ.
ಈ ಅವಧಿಗಳು ರಾಜ್ಯಪ

Also read: